Is de Europese Centrale Bank verhuisd? Want als we afgaan op het meest recente gedrag van de euro op de bearmarkt, lijkt dat het geval te zijn. Als we terugkijken naar begin juli, zien we dat de ECB al voor een lastige situatie stond. Hoe kon de economie van de eurozone, die nog steeds kwetsbaar was door de gevolgen van de pandemie en de Oekraïne-crisis die het herstel belemmerde, de inflatie beteugelen? Het logische antwoord was natuurlijk een renteverhoging, maar dat zou een rem zetten op een economie die vooral een brandstofinjectie nodig had. Volgens de gegevens van mei bedroeg de inflatie meer dan 8,1% en bleken de financieringspakketten onvoldoende om de in moeilijkheden verkerende huishoudens te ondersteunen. Een van de grondleggers van de euro, Otmar Issing, vatte het in april al samen toen hij zei: “Inflatie was een slapende draak; deze draak is nu ontwaakt”.
Het aanhoudende conflict in Oekraïne dreef de olie- en aardgasprijzen wereldwijd op, waardoor gezinnen die de eindjes aan elkaar probeerden te knopen, nog meer onder druk kwamen te staan. Het ziet ernaar uit dat de consumenten hun uitgaven zullen beperken, waardoor de vraag rijst hoeveel de euro-economie de rest van het jaar zal kunnen groeien.
Na maanden van dalende wisselkoersen was de euro medio september evenveel waard als de Amerikaanse dollar, na een daling ten opzichte van de koers van 1,20 dollar een jaar eerder. Mizuho becommentarieerde de euro-dollarpariteit door op te merken dat een “recessie in de eurozone is ingeprijsd”. De extra druk die het EUR/USD forex-handelspaar toen voelde, had te maken met de bezorgdheid dat “Rusland deze winter de gasleveringen aan Europa zou kunnen stopzetten”, verklaarde Neil Wilson van Markets.com. Een verzwakkende euro zou zelf de inflatiedruk kunnen vergroten door de importkosten te verhogen. Lees snel verder om te weten te komen hoe het de euro verder is vergaan de afgelopen maanden.
Inhoudsopgave
Juli
Hoge importkosten en belemmerde toeleveringsketens leidden ertoe dat Duitsland in juli zijn eerste handelstekort sinds 1991 meldde. Europa’s grootmacht verloor stoom, en “het blijft moeilijk voor te stellen dat de handelsbalans vanaf hier in de komende maanden aanzienlijk kan verbeteren gezien de verwachte vertraging van de economie van de eurozone”, merkte Saxobank op. Op 12 juli was de euro 12% minder waard sinds het begin van het jaar, maar de Amerikaanse dollar werd steeds populairder vanwege zijn aantrekkingskracht als veilige haven. In deze maand nam de ECB de stap om haar obligatieaankopen te beëindigen om de gemeenschappelijke munt te ondersteunen. Europese bedrijven voelden extra druk door China’s zero-covid beleid, dat de toeleveringsketens belemmerde, en boeren hadden last van een gebrek aan bodemvoedingsstoffen zoals ammoniak, potas en ureum, die normaal gesproken uit Rusland en Oekraïne komen.
September en oktober
Wanneer een nationale munt achterop raakt ten opzichte van de USD, kan dat vaak goed nieuws zijn omdat de export van dat land vanuit Amerikaans perspectief goedkoper wordt. In september was het echter duidelijk “dat dit verre van het geval is”, als gevolg van de economische problemen in Europa en het aanhoudende conflict in Oekraïne, aldus Richard Allan van Capital Bean. In september werd ook duidelijk dat Rusland de gasstromen via de Nord Stream 1-pijpleiding niet zou hervatten, waardoor de vrees voor een recessie nog groter werd.
Toen oktober was aangebroken, was de noodzaak van een harde opstelling van de ECB duidelijk. “De ECB moet nu snel handelen om de inflatieverwachtingen naar beneden te halen voordat de loononderhandelingen leiden tot tweede-ronde-effecten”, stelde Karsten Junius van Bank J Safra Sarasin. Ignazio Visco van de ECB gaf zijn oordeel dat de economische groeivooruitzichten van de eurozone medio oktober plotseling zijn verslechterd. Analisten verwachten namelijk dat zowel de Italiaanse als de Duitse economie in 2023 zal krimpen.
Naarmate de maand vorderde en de winter dichterbij kwam, verergerde de energiecrisis in de eurozone gestaag en moest de EU ook plannen maken voor de winter van 2023. “De volgende winter zou wel eens nog moeilijker kunnen zijn”, merkte Fatih Birol van het Internationaal Energieagentschap op. Het is dus van cruciaal belang dat de Europeanen “gezamenlijk, vastberaden en solidair optreden” om de economische storm die in de eurozone opsteekt te doorstaan, benadrukte Kadri Simson, de EU-commissaris voor energie.
Vooruitblik
Eén ding dat de euro een impuls had kunnen geven, was het herstel van de nominale betrekkingen met Rusland, maar Europa lijkt zich daartegen te verzetten. In oktober deed de Russische president Vladimir Poetin een poging om de handelsbetrekkingen met Duitsland nieuw leven in te blazen en gas hun kant op te sturen via de Nord Stream-pijpleiding, die na een sabotageoperatie nog steeds operationeel was. “De bal ligt, zoals ze zeggen, aan de kant van de Europese Unie. Als ze het willen, laat ze dan gewoon de kraan openzetten”, bood hij aan. Het antwoord dat hij kreeg was een volmondig “Nee”. De geloofwaardigheid van Rusland was in dit opzicht te zeer aangetast en Europa’s project om energie met andere middelen te produceren was al in gang gezet – zelfs ten koste van een dalende euro.
Voor degenen die in valuta’s handelen is het ook van cruciaal belang geweest om de ontwikkeling van de Amerikaanse dollar in de gaten te houden. Vanaf de tweede week van oktober was de Amerikaanse minister van Financiën, Janet Yellen, niet geïnteresseerd in ingrijpen om de Amerikaanse munt te verzwakken, ondanks de schade die ontwikkelingslanden over de hele wereld lijden. De uitdaging voor hen was het betalen voor in USD geprijsde grondstoffen nu de waarde van de munt zo hoog is. “Een door de markt bepaalde waarde van de dollar is in het belang van Amerika”, benadrukte Yellen.
Wie een hand heeft in de forexhandel, moet zijn onderzoek verdubbelen en niet alleen rekening houden met de huidige koersen, maar ook met de vitale informatie die voortkomt uit beleidsbeslissingen van zowel de ECB als de Fed, die de forexhandelprijzen binnen enkele uren naar boven of naar beneden kunnen sturen.
